W dniu 29 lipca 2016 roku zmarł w Warszawie prof. dr hab. Franciszek Kobryńczuk. Urodził się 13 listopada 1929 roku w nadbużańskiej wsi Długie Grzymki jako najmłodszy wśród dziesięciorga dzieci. Zaraz po wojnie rozpoczął naukę w samorządowym gimnazjum ogólnokształcącym w Sterdyni. Głębokie umiłowanie ojczyzny wyniesione z domu rodzinnego spowodowało, że jako kilkunastolatek bez chwili wahania wstąpił do tajnej organizacji niepodległościowej utworzonej przez uczniów tego gimnazjum. Gdy w 1950 roku organizacja została zdekonspirowana przez UB, uczeń Franciszek Kobryńczuk otrzymał wyrok 10 lat wiezienia, dopiero w 1955 roku wyszedł na wolność dzięki amnestii. Franciszek Kobryńczuk jako ekstern zadał maturę w 1956 roku i wstąpił na studia na Wydziale Weterynaryjnym SGGW. Będąc na 4 roku studiów rozpoczął pracę jako stażysta w Katedrze Anatomii Zwierząt tego Wydziału kierowanej przez Profesora Kazimierza Krysiaka. W 1964 roku skończył studia, a w 1972 roku uzyskał stopień doktora nauk weterynaryjnych. W 1986 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego, a dysertacja habilitacyjna dotycząca wpływu inbredu (wsobności) żubra na kształt i wielkość szkieletu i stanowiła ważny wkład w badania nad restytucją i ochroną żubra. W 1994 otrzymał tytuł profesora. Całe swoje życie zawodowe związał z Katedrą Anatomii Wydziału Weterynaryjnego SGGW. Przez dwie kadencje był kierownikiem tej Katedry, od 1994 roku do momentu przejścia na emeryturę w 2000 r. Prowadzone przez Niego prace naukowe dotyczyły anatomii zwierząt, ale duża ich część poświecona była budowie żubrów i żubroni. Już będąc na emeryturze zainicjował i wspólnie prowadził badania nad zmiennością czaszki żubrów nizinnych z kolekcji Zakładu Badania Ssaków PAN, publikując 3 współautorskie prace na ten temat. Opublikował ponad 70 prac oryginalnych i ponad 200 artykułów popularno naukowych. W swoich publikacjach dbał o zachowania pamięci swojego Mistrza Profesora Kazimierza Krysiaka - wieloletniego kierownika Katedry Anatomii Wydziału Weterynaryjnego oraz rektora SGGW.
Z wielką pasją oddawał się pracy dydaktycznej, był bardzo lubiany przez studentów. Przybliżał studentom wiedzę o anatomii zwierząt często ilustrując wykłady własnymi rysunkami lub wierszami. Przez cały czas pracy opiekował się muzeum żubra, posiadającym między innymi dużą kolekcje czaszek żubrów pochodzących z początku restytucji.
Wiele swoich działań poświęcił popularyzowaniu historii oraz idei ochrony żubra w artykułach popularno-naukowych jak na przykład rozdział pt. „Moja pieśń o żubrze” w książce „MOJE SPOTKANIA Z ŻUBRAMI”. Będąc wspaniałym gawędziarzem prowadził regularne spotkania z dziećmi i młodzieżą szkolną opowiadając im co jest niezwykłego w budowie żubrów i dlaczego gatunek ten jest taki cenny, że należy go chronić. Chętnie uczestniczył również w innych spotkaniach z młodzieżą takich jak wieczory autorskie czy warsztaty przyrodnicze itp. Z wielkim żalem odnotowujemy, że Białowieski Park Narodowy nie uhonorował Go medalem „Przyjaciel Żubra”.
Los obdarzył Profesora wieloma talentami, miał duże zdolności pedagogiczne i matematyczne, malował i rzeźbił, a przede wszystkim by poetą. Swoją ogromną wiedzę o ojczystej przyrodzie przekazał w pięknej poetyckiej formie skierowanej do dzieci. Wydał około 40 tomów wierszy. Przez fachowców jest wymieniany obok Jana Brzechwy i Juliana Tuwima jako trzeci tej klasy autor poezji dla dzieci.
Popularyzując piękno Ziemi Podlaskiej nawiązywał kontakty z wielu bibliotekami i szkołami regionu i spotykał się z dziećmi. W wyniku tych spotkań powstały książki, w których opowiedział wierszem urocze lokalne baśnie pięknie ilustrowane przez miejscowych uczniów. Wydał miedzy innymi Monieckie Baśnie, Baśnie Zabłudowskie i Dębowe Opowieści. Historii i współczesności Ciechanowca poświęcił książkę „Biała szkatułka - Poetycka panorama Ciechanowca i okolic”.
Wiele z jego urokliwych wierszy dotyczy żubra i Puszczy Białowieskiej. Jest autorem największej liczby współczesnych wierszy dotyczących żubra. Dla uczczenia 80-ej rocznicy restytucji żubra w Puszczy Białowieskiej Profesor napisał kilkadziesiąt wierszy o żubrze wydanych w 2009 r. przez Białowieski Park Narodowy w książce „Rysowanie Żubra”, gdzie znalazły miejsce poetyckie opowieści o historii gatunku, rodowodzie, budowie, pokarmie, zwyczajach, ale również o żubroniach. To piękny prezent nie tylko dla badaczy żubra ale również dla dzieci, które chcą się czegoś dowiedzieć o tym chronionym gatunku. Z upoważnienia Profesora tekst tej książki jest dostępny na dwóch stronach internetowych – www.krainazubra.pl i www.zubry.com.
Mamy nadzieję, że obecnie znajdzie się Wydawca oraz środki finansowe na wydanie wszystkich tomów Jego poezji i że Jego wiersze będzie można kupić w każdym miejscu naszego kraju.
Profesor Franciszek Kobryńczuk został pochowany 1 sierpnia br. na rodzinnej nadbużańskiej ziemi w Ceranowie, w ostatniej drodze Towarzyszyła Mu żona, liczna rodzina, współpracownicy i przyjaciele.
Wielce ceniliśmy sobie wieloletnią przyjaźń ze Śp. Franciszkiem Kobryńczukiem. Przyjemnie było nam usłyszeć, że inspiracją do powstania wielu wierszy z książki „Rysowanie Żubra” była lektura naszej monografii „Żubr”. Na zawsze pozostały nam w pamięci wspomnienia ze wspólnie spędzonych wakacji w Jego rodzinnym domu w Długich Grzymkach.
Cześć Jego pamięci.
Małgorzata i Zbigniew Krasińscy
